Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Lenin Reloaded. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2014
Lenin Reloaded: Θεωρία, Ιστορία, Κυριαρχία (πρώτο μέρος)
Lenin Reloaded: Θεωρία, Ιστορία, Κυριαρχία (πρώτο μέρος): Το κείμενό μου αυτό δημοσιεύτηκε στον τόμο Χώρες της Θεωρίας , Μεταίχμιο, 2010. Αναδημοσιεύω εδώ το πρώτο μέρος (χωρίς την εισαγωγή). -...
Ι. Χώρα, Θεωρία, Αρχή
Ι. Χώρα, Θεωρία, Αρχή
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από ένα σημείο μεγάλης, φαινομενικά τουλάχιστον,
απόστασης από όσα σκιαγραφήθηκαν ως τώρα: στην διπλή αναγωγή της
κυριαρχίας σε κυριαρχία επί του άλλου (κράτος, αρχή) και κυριαρχία επί
του εαυτού (αυτοδιάθεση, αυτονομία, ελευθερία). Η διττότητα αυτή
παραπέμπει όχι μόνο στην υποφώσκουσα παραδοξότητα της δημοκρατίας (την
αναγκαιότητα του κρατείν σε έναν αυτοσυσταθέντα δήμο ίσων)[1] αλλά και
στη μορφή του καταμερισμού εργασίας που συγκροτεί την ιστορία και τη
θεωρία ως διακριτές πρακτικές ανταπόκρισης και αντίδρασης στις
εσωτερικές αντιφάσεις του δημοκρατικού γεγονότος. Από το Θουκυδίδη έως
το Marx, η άφευκτη πραγματικότητα των τριβών που δημιουργεί η άσκηση
κυριαρχίας επί άλλων αποτελεί τον κινητήριο μοχλό της ιστοριογραφικής
προβληματικής, τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στη βίαια σύγκρουση και την
απατηλή ειρήνη που την κυοφορεί σιωπηρά, την πηγή της μελαγχολίας ενός
ιστορικού βλέμματος που διαμορφώνεται και διαπαιδαγωγείται από το θέαμα
του αίματος και των συντριμμιών του παρελθόντος. Από την άλλη πλευρά, η
δραστηριότητα του θεωρείν είναι, ήδη από την διαμόρφωσή της σε
αποκλειστική και εξειδικευμένη διανοητική πρακτική στον ελληνικό 4ο π.Χ
αιώνα[2], ρητά συνυφασμένη με την παιδευτική διάσταση της κυριαρχίας επί
του εαυτού.[3] Η δεύτερη αυτή μορφή κυριαρχίας προϋποθέτει, κατά την
κλασική τουλάχιστον εποχή, τη δυνατότητα προκαταρκτικής αυτονόμησης του
αναστοχαστικού υποκειμένου από τις συνέπειες της ένταξής του στη
μεταβλητότητα και αποσπασματικότητα της εγκόσμιας εμπειρίας, η οποία με
τη σειρά της παραπέμπει άμεσα στις ταραχώδεις και ασταθείς συνθήκες που
ανακύπτουν στο πεδίο της πολιτικής σύγκρουσης. Υπό αυτή την έννοια, αν
και η κυριαρχία στην πολιτική θεωρία της πρώιμης νεωτερικότητας και του
Διαφωτισμού έμελλε να συνυφανθεί με την έννοια του αδιαιρέτου[4],
λειτουργεί ως προάγγελος μιας σειράς ανεξάλειπτων διαιρέσεων: για την
ιστορία, της κοινωνικής διαστρωμάτωσης και κατάτμησης που υπονομεύει την
πολιτεία εκ των έσω[5]· για τη θεωρία, του σχίσματος vita contemplativa και vita activa[6]· και για τον κλασικό λόγο ευρύτερα, της απόσχισης της θεωρητικής από την ιστοριογραφική προοπτική.[7]
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις
(
Atom
)