Hermann Hesse - Σιντάρτα (Σανσάρα - απόσπασμα)

"Για κάμποσο καιρό ο Σιντάρτα ζούσε τη ζωή του κόσμου, χωρίς να του ανήκει. Οι αισθήσεις του, που βρίσκονταν σε νάρκη στη διάρκεια των φλογερών χρόνων που πέρασε με τους Σαμάνους, είχαν πάλι ξυπνήσει. Είχε γευτεί τα πλούτη, το πάθος και τη δύναμη, αλλά για πολύν καιρό παρέμενε στην καρδιά του ένας Σαμάνος. Η έξυπνη Καμάλα, το είχε καταλάβει. Η ζωή του καθοδηγούνταν πάντα από τη σκέψη, την υπομονή, τη νηστεία. Οι άνθρωποι του κόσμου, οι κανονικοί άνθρωποι, εξακολουθούσαν να του είναι ξένοι, όπως και ο ίδιος ήταν ξένος για εκείνους.

Στο μεταξύ τα χρόνια περνούσαν. Παγιδευμένος ο Σιντάρτα μέσα στις ανέσεις και την εύκολη ζωή μόλις που είχε αντιληφθεί το κύλισμά τους. Είχε γίνει πλούσιος. Είχε αποκτήσει από  καιρό σπίτι δικό του με υπηρέτες κι ένα μεγάλο κήπο στα περίχωρα της πόλης, πλάι στο ποτάμι. Οι άνθρωποι τον συμπαθούσαν, έρχονταν να τον βρουν αν είχανε ανάγκη από χρήματα ή συμβουλές. Όμως, με εξαίρεση την Καμάλα, δεν είχε στενούς φίλους.



Εκείνο το λαμπρό, υψηλόφρονο ξύπνημα που'χε βιώσει κάποτε στα νιάτα του λίγο μετά το άκουσμα των λόγων του Γκοτάμα, λίγο μετά τον αποχωρισμό του από το Γκοβίντα, εκείνη την άγρυπνη απαντοχή, την περηφάνια του να στηρίζεται μονάχος δίχως δασκάλους και δόγματα για δεκανίκια, εκείνη τη διψασμένη ευκολία  να αφουγκράζεται τη φωνή του θεού εντός του, είχε σιγά σιγά γίνει μια ανάμνηση, είχε περάσει. Της αγίας βρυσομάνας που κάποτε ήταν μέσα του και τραγουδούσε, τώρα μόλις που άκουγε το σιγανό μουρμουρητό της. Ωστόσο, πολλά πράγματα που είχε διδαχτεί από τους Σαμάνους, που είχε μάθει από το Γκοτάμα, από τον πατέρα του, από τους Βραχμάνους, εξακολουθούσε να τα διατηρεί για πολύ καιρό: την αναζήτηση της απόλαυσης, την αυτοσυγκέντρωση, τη μυστική αυτογνωσία, αυτοσυγκράτηση στο στοχασμό, την επίγνωση του εαυτού, του αδιάλειπτου, του αναλλοίωτου εαυτού, που δεν ήταν μήτε κορμί, μήτε συνείδηση. Πολλά είχε διατηρήσει από τούτα. Άλλα τα'χε πνίξει. Τα'χε βυθίσει σε βαθύ σκοτάδι, σκεπασμένα μ'ένα σύννεφο σκόνης. Έτσι όπως συμβαίνει και με τον τροχό του κεραμοποιού, που από τη στιγμή που μπει σε κίνηση, εξακολουθεί να γυρνάει για ώρα πολύ κι όταν είναι να σταματήσει οι στροφές του αδυνατούν σιγά σιγά πριν το οριστικό σταμάτημα, έτσι και ο τροχός του ασκητή, ο τροχός του σκεπτόμενου όντος, ο τροχός της ηθικής ευθυκρισίας εξακολουθούσε για χρόνια να περιστρέφεται μέσα στην ψυχή του Σιντάρτα. Εξακολουθούσε ακόμα να στριφογυρνά αλλά όλο και πιο διστακτικά κι αργά, μέχρι που κόντευε να σταματήσει οριστικά. Αργά, σαν την υγρασία που σέρνεται ύπουλα στον κορμό του γέρικου δέντρου και το αργοσαπίζει, οδηγώντας το στην αποσύνθεση και στη φθορά, έτσι σερνότανε και η αδράνεια, ο κόσμος με τις αδυναμίες και τη κενότητά του, μέσα στην ψυχή του Σιντάρτα. Η καρδιά του γέμιζε, ξεχείλιζε, βάραινε, κουραζόταν, βυθιζόταν σε ύπνο βαθύ. Αλλά από την άλλη μεριά, οι αισθήσεις του οξύνονταν, μάθαιναν, βίωναν, αγρυπνούσαν."


* Σανσάρα (σανσκριτική λέξη) που σημαίνει το πέρασμα, τη διέλευση, τη συνεχή αλλαγή και μεταμόρφωση του ατόμου ή της ψυχής.Σύμφωνα με αυτή όλα τα έμβια όντα συνδέονται. Ο δε θάνατος δεν είναι αντίθετος με τη ζωή, αλλά αποτελεί πέρασμα στη συνέχισή της. Η απελευθέρωση από τη σανσάρα, είναι συνδεδεμένη με την άρνηση και αποδοκιμασία των υλικών αγαθών και των κοσμικών απολαύσεων.

** Ύμνος στην ατομικότητα. Στο εγώ. Το οποίο, αφού το βρεις, το εγκαταλείπεις. Το ρημάζεις. Το απομυθοποιείς.

*** Έχει γυριστεί και σε ταινία, σε σκηνοθεσία Conrad Rooks, με τον ίδιο τίτλο, το '73.

**** Πρώτη έκδοση το '84, Λυχνάρι. Η δική μου του ίδιου οίκου, η δεύτερη, το '91.