Σάντορ Μάραϊ - Οι Στάχτες (απόσπασμα) - Μοναξιά

"Η μοναξιά είναι το ίδιο μυστηριώδης όπως και η ζούγκλα. Ζει κανείς προγραμματισμένα και μια ωραία μέρα γίνεται θεοπάλαβος.....Τον περιβάλλουν δωμάτια, τίτλοι και βαθμοί, κι έχει ένα μέχρι τρέλας αυστηρό πρόγραμμα ζωής. Και μια μέρα εκσφενδονίζεται μέσα από όλα αυτά με το όπλο στο χέρι ή χωρίς αυτό.....πράγμα μάλλον πιο επικίνδυνο. Ορμάει στον κόσμο με απλανές βλέμμα....Οι παρέες, οι παλιοί φίλοι παραμερίζουν μπροστά του. Ταξιδεύει σε μεγάλες πόλεις, αγοράζει γυναίκες, ανατινάζονται όλα γύρω του, ψάχνει παντού για μάχες και τις βρίσκει. Και, να ξέρεις, αυτή δεν είναι η χειρότερη περίπτωση. Μπορεί και να τον χτυπήσουν, ενώ τρέχει, σαν ψωριάρικο,
λυσσασμένο σκυλί. Ίσως πέσει πάνω σ'έναν τοίχο - η ζωή ορθώνει χιλιάδες εμπόδια - και σπάσει τα μούτρα του. Το χειρότερο είναι όταν κάποιος καταπιέζει μέσα του τα πάθη που σώριασε η μοναξιά στην ψυχή του. Δεν τρέχει πουθενά. Δεν σκοτώνει κανέναν. Τι κάνει; Ζει, περιμένει, τακτοποιεί. Ζεις σαν τους μοναχούς, σύμφωνα όμως με κάποιο ειδωλολατρικό, κοσμικό ημερήσιο πρόγραμμα....Ο μοναχός όμως ζει εύκολα, γιατί έχει πίστη. Εκείνος που παρέδωσε την ψυχή του και τη μοίρα του στη μοναξιά, δεν έχει πίστη. Απλά περιμένει. Περιμένει τη μέρα ή την ώρα, όταν θα συζητήσει άλλη μια φορά, με όποιον ή με όποιους τον κατάντησαν έτσι, για όσα τον υποχρέωσαν σ'αυτήν τη μοναξιά. Ετοιμάζεται για αυτήν τη στιγμή επί δέκα ή σαράντα χρόνια, ή μάλλον, ακριβέστερα, επί σαράντα ένα χρόνια, όπως οι μονομάχοι ετοιμάζονται για την αναμέτρηση.

Τότε τα τακτοποιεί όλα στη ζωή του για να μη χρωστάει τίποτα σε κανέναν, αν τυχόν πεθάνει στη μονομαχία. Και ασκείται καθημερινά, όπως ασκούνται οι επαγγελματίες ξιφομάχοι. Πώς ασκείται; Με τις αναμνήσεις του, προσπαθώντας να καταφέρει ώστε η μοναξιά, η νάρκωση του χρόνου, να μην απαλύνουν τίποτε απ'όσα κουβαλάει στην ψυχή και στην καρδιά του. Γιατί υπάρχει στη ζωή μια μονομαχία, χωρίς όπλα, που γι'αυτήν αξίζει να ετοιμαστεί κανείς τέλεια. Αυτή είναι η πιο επικίνδυνη. Και μια μέρα έρχεται αυτή η στιγμή. Έτσι δεν είναι;"

* Ακριβώς έτσι είναι. Ειδικά όταν επιλέγεις τη δυστυχία έναντι της ευτυχίας. Λες και μόνο εσύ πόνεσες, απέτυχες, προδόθηκες, δεν εκτιμήθηκες μπλα μπλα μπλα....Στο μεταξύ η χαρά είτε βρίσκεται ακριβώς δίπλα σου, είτε περνάει από δίπλα σου. Γράπωσέ την....Τόσο απλό είναι!

** Ο Σάντορ Μάραϊ ήταν Ούγγρος συγγραφέας, όχι ιδιαίτερα γνωστός στο ευρύ κοινό. Το παρόν, δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1942. Η δική μου έκδοση είναι της Ωκεανίδας του 2000.