Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΓΚΥΛΩΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΈχουμε πια βεβαιωθεί ότι ο φασισμός πρέπει να εξεταστεί σαν πρόβλημα των μαζών και όχι σαν πρόβλημα του προσώπου Χίτλερ ή της πολιτικής του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος. Έχουμε εξηγήσει πως έγινε ώστε μια απαθλιωμένη μάζα να στραφεί με τόσο ενθουσιασμό προς ένα αρχιαντιδραστικό κόμμα. Για να φτάσουμε βαθμιαία και ασφαλώς στα βιαστικά συμπεράσματα ,που βγαίνουν απ’ αυτά τα περιστατικά για το έργο της γενετήσιας πολιτικής ,θα πρέπει πρώτα να εξετάσουμε τον συμβολισμό που μεταχειρίζονται οι φασίστες για να βάλουν τ’αντιδραστικά δεσμά στις φιλελεύθερες δομές των μαζών .Οι ίδιοι δεν έχουν επίγνωση της τεχνικής τους.
Στην SA -τη στρατιωτική οργάνωση του κόμματος- ο εθνικοσοσιαλισμός συγκέντρωσε πολύ γρήγορα πολλούς εργάτες με ακαθόριστα επαναστατικά ,αλλά συνάμα αυταρχικά αισθήματα και ακόμα περισσότερους άνεργους κι έφηβους. Για το λόγο αυτό ήταν η προπαγάνδα τους αντιφατική και άλλαζε ανάλογα με το ακροατήριο .Μόνο στο χειρισμό του μυστικιστικού αισθήματος της μάζας ήταν συνεπής και μονόσημη.
Από συζητήσεις με οπαδούς του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος και ιδιαίτερα με μέλη της SA ,έβγαινε καθαρά ότι η επαναστατική φρασεολογία του εθνικοσοσιαλισμού ήταν ο αποφασιστικός συντελεστής του προσεταιρισμού των μαζών. Άκουγε κανείς εθνικοσοσιαλιστές ν’ αρνιούνται ότι ο Χίτλερ εκπροσωπούσε το κεφάλαιο. Άκουγε κανείς τους ανθρώπους της SA να προειδοποιούν το Χίτλερ ότι δεν έπρεπε να προδώσει την« επανάσταση.» και να λένε πως ο Χίτλερ ήταν ο Λένιν της Γερμανίας .
Οι μάζες που απ’ τη σοσιαλδημοκρατία και τα φιλελεύθερα κόμματα του κέντρου πήγαν στον εθνικοσοσιαλισμό ,ήταν επαναστατημένες μάζες που δεν είχαν ξεκαθαρίσει τις πολιτικές τους απόψεις ή ήταν απολιτικές. Όσοι πάλι φύγαν από το κομμουνιστικό κόμμα ήταν κατά μέγα μέρος επαναστάτες που δεν μπορούσαν να καταλάβουν πολλά απ’ τα αντιφατικά συνθήματα του κόμματος, είτε πάλι άτομα που είχαν εντυπωσιαστεί από τον εξωτερικό τύπο του χιτλερικού κόμματος,το στρατιωτικό χαρακτήρα του, τις δυναμικές του εκδηλώσεις κ.τ.λ.
Ανάμεσα στα σύμβολα της προπαγάνδας ξεχωρίζει πρώτα-πρώτα το σύμβολο της σημαίας:
«Του αγκυλωτού σταυρού ,είμαστε η στρατιά
τις κόκκινες υψώστε τις σημαίες
θέλουμε στη Γερμανική εργατιά
της λευτεριάς ν’ ανοίξουμε τις στράτες.»
Το κείμενο αυτό έχει συναισθηματικό περιεχόμενο μονόσημα επαναστατικό. Οι εθνικοσοσιαλιστές χρησιμοποιούν συνειδητά επαναστατικές μελωδίες ,που τις συνδυάζαν με αντιδραστικά λόγια. Το ίδιο συνέβαινε και με τις πολιτικές διατυπώσεις ,που βρίθαν στις εφημερίδες του Χίτλερ, όπως λόγου χάρη οι ακόλουθες:
«Ο πολιτικός αστισμός ετοιμάζεται τώρα ν’ αποσυρθεί από τη σκηνή της ιστορικής δημιουργίας .Στη θέση του μπαίνει η ως τα τώρα καταπιεσμένη τάξη του δημιουργικού λαού της πυγμής και του μετώπου ,της εργατιάς για να εκπληρώσει την ιστορική της αποστολή.»
Εδώ αντηχούν καθαρά κομμουνιστικοί τόνοι .Ο επαναστατικός χαρακτήρας των εθνικοσοσιαλιστικών μαζών εκδηλώθηκε καθαρά στο επιτήδεια διαλεγμένο σχέδιο της σημαίας. Ο Χίτλερ έγραψε για τη σημαία:
«Σαν εθνικοί σοσιαλιστές βλέπουμε στη σημαία μας το πρόγραμμά μας Στο κόκκινο βλέπουμε την κοινωνική ιδέα του κινήματός μας ,στο λευκό την εθνική ιδέα ,στον αγκυλωτό σταυρό την αποστολή του αγώνα για τη νίκη του Άριου ανθρώπου και συγχρόνως μαζί μ’ αυτόν την ιδέα της δημιουργικής εργασίας που υπήρξε πάντοτε αντισημιτική και θα είναι αιώνια αντισημιτική»( Ο αγών μου,σ.557)
Το κόκκινο και το λευκό συμβολίζουν την αντιφατική δομή του ανθρώπου .Δεν είναι ξεκάθαρος ο ρόλος που παίζει στην συναισθηματική ζωή ο αγκυλωτός σταυρός. Γιατί άραγε το σύμβολο αυτό έχει την ιδιότητα να προκαλεί τόσο ισχυρά μυστικιστικά αισθήματα; Ο Χίτλερ ισχυριζόταν ότι ήταν αντισημιτικό σύμβολο .Αλλά τη σημασία αυτή την πήρε πολύ αργότερα στην ιστορία. Και εξάλλου παραμένει το πρόβλημα του άλογου περιεχόμενου του αντισημιτισμού. Το άλογο περιεχόμενο της φυλετικής θεωρίας εξηγείται από το σφαλερό χαρακτηριστικό της φυσικής γενετήσιας ορμής ως «ακάθαρτου αισθησιασμού».
Εδώ ο Εβραίος κι ο νέγρος παίρνουν την ίδια θέση μέσα στη φαντασία του φασιστή ,του Γερμανού όσο και του Αμερικανού. Ο φυλετικός αγώνας στην Αμερική εναντίον των Νέγρων διεξάγεται κατά μέγα μέρος στην περιοχή της γενετήσιας άμυνας. Ο Νέγρος θεωρείται αισθησιακό γουρούνι, που βιάζει λευκές γυναίκες. Ο Χίτλερ έγραφε για την κατοχή της Ρηνανίας από έγχρωμα στρατεύματα τα εξής:
«Μόνο στη Γαλλία υπάρχει σήμερα περισσότερο παρά ποτέ μια στενή συμφωνία ανάμεσα στις προθέσεις του Χρηματιστηρίου, τους Εβραίους που το διευθύνουν και τις επιθυμίες μιας σωβινιστικής εθνικής πολιτικής ηγεσίας .Όμως ακριβώς αυτό το γεγονός αποτελεί τεράστιο κίνδυνο για τη Γερμανία .Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο η Γαλλία είναι και θα είναι ο τρομερότερος εχθρός .Αυτός ο λαός που ξεπέφτει όλο και περισσότερο στον εκνεγρισμό ,συνδεδεμένος καθώς είναι με τις κοσμοκρατορικές βλέψεις των Εβραίων ,αποτελεί μόνιμο κίνδυνο για την ύπαρξη της λευκής φυλής στην Ευρώπη. Γιατί η μίανση με νέγρικο αίμα εκεί στο Ρήνο ,την καρδιά της Ευρώπης ,ανταποκρίνεται τόσο στη σαδιστική- διάστροφη εκδικητική μανία τούτου του σωβινιστή προπατορικού εχθρού του λαού μας ,όσο και στον παγερό υπολογισμό του Εβραίου ,ν’ αρχίσει απ’ αυτό το δρόμο το μπαστάρδεμα της ευρωπαϊκής ηπείρου ακριβώς στο κέντρο της και μολύνοντας τη λευκή φυλή με κατώτερη ανθρωποσύνη, να της αφαιρέσει τα θεμέλια μιας αυταρχικής ύπαρξης.» (αυτόθι 704-5)
Θα πρέπει να γυμνάσουμε καλά το αυτί μας για να ακούσει προσεκτικά ,τι ακριβώς λέει ο φασιστής και να μην απορρίψουμε τα λεγόμενά του σαν βλακείες ή απάτη. Καταλαβαίνουμε τώρα καλύτερα το συναισθηματικό περιεχόμενο αυτής της θεωρίας, που μοιάζει σαν «μανία καταδιώξεως»,όταν μάλιστα την εξετάζει κανείς συνδεδεμένη με τη θεωρία της δηλητηρίασης του λαϊκού σώματος. Κι ο αγκυλωτός σταυρός κρύβει ένα νόημα ,που μπορεί ν’ αγγίζει βαθιά τη θυμική ζωή -ωλοσδιόλου διαφορετικά βέβαια ,παρ’ ότι το είχε φανταστεί ο Χίτλερ.
Ο αγκυλωτός σταυρός βρέθηκε και στους σημιτικούς λαούς και μάλιστα στην «αυλή με τις μυρτιές»της Αλάμπρας στη Γρανάδα. Η Χέρτα Χάινριχ τον βρήκε στα ερείπια της συναγωγής στο Εντ -Ντίκκε της ανατολικής Ιορδανίας στη λίμνη της Γεννησαρέτ. (βλέπε εικόνα)
Ο αγκυλωτός σταυρός βρίσκεται συχνά μαζί μ’ ένα ρόμβο ,ο πρώτος σα σύμβολο του αρσενικού ,ο δεύτερος σα σύμβολο του θηλυκού στοιχείου. Ο Πέριξ Γκάρντνερ τον βρήκε στους Έλληνες με την ονομασία Ημέρα σαν ηλιακό σύμβολο ,που σημαίνει πάλι το αρσενικό στοιχείο .Ο Λέβενταλ περιγράφει έναν αγκυλωτό σταυρό του 14ου αιώνα στο κάλυμμα της Αγίας Τραπέζης της Μαρίας του λιβαδιού στο Σεστ, στολισμένο με μήτρα και διπλό σταυρό. Ο αγκυλωτός συμβολίζει εδώ τον ανεμοβροχάρη ουρανό και η μήτρα την καρπερή γη. Ο Σμιγκόρσκι βρήκε έναν αγκυλωτό σταυρό στο σχήμα της Ινδικής σβαστικής, σαν τετράκλωνο κεραυνό με τρεις κουκίδες σε κάθε κεφαλή του. (βλέπε εικόνα)
Ο Λίχτενμπεργκ βρήκε αγκυλωτούς σταυρούς μ’ ένα κεφάλι στη θέση των τριών κουκίδων. Ο αγκυλωτός σταυρός άρα ήταν αρχικά γενετήσιο σύμβολο ,που με την πάροδο του χρόνου ,πήρα διάφορες σημασίες μεταξύ άλλων και της μυλόπετρας δηλαδή της εργασίας. Η εργασία και η γενετήσια όρεξη ήταν αρχικά δυνάμεις θυμικά ταυτόσημες – έτσι εξηγείται και το εύρημα του Μπίλμαν και Πένγκεροτ πάνω στη μήτρα του Αγίου Θωμά Μπέκκετ :ένας αγκυλωτός σταυρός με την ακόλουθη επιγραφή:«Χαίρε, ώ γη, μητέρα των ανθρώπων είθε ν’ αυξαίνεις μέσα στην αγκαλιά του θεού, γεμάτη καρπούς για τ’ όφελος των ανθρώπων».
Εδώ η καρπερότητα παρουσιάζεται σαν ερωτική συνουσία της μητέρας γης με τον πατέρα θεό. Ο Ζελένιν αναφέρει ,ότι οι λεξικογράφοι της αρχαίας ινδικής ονομάζουν σβάστικα τόσο τον κόκορα ,όσο και τον φιλήδονο – πράγμα που μαρτυρεί την αφροδισιακή σημασία της λέξης.
Αν ξαναπαρατηρήσουμε προσεκτικά τους αγκυλωτούς σταυρούς, θα δούμε ότι παριστάνουν δυο σφιχταγκαλιασμένες ανθρώπινες μορφές ,σχηματικά βέβαια αλλά ευδιάκριτα Ο αριστερός αγκυλωτός σταυρός παριστάνει την ερωτική συνεύρεση σε ξαπλωτή στάση και ο δεξιός σε όρθια. Ο αγκυλωτός σταυρός άρα συμβολίζει μια βασική λειτουργία της ζωής.
Η επιρροή του αγκυλωτού σταυρού στην υποσεινήδητη αισθηματική ζωή ,δεν είναι φυσικά η αιτία της επιτυχίας της φασιστικής ομαδικής προπαγάνδας ,αλλά ένας ισχυρός βοηθητικός της μοχλός. Δοκιμαστικά πειράματα με πρόσωπα και των δύο φύλων ,κάθε ηλικίας και κοινωνικής θέσης ,μας έδειξαν ότι πολύ λίγοι είναι εκείνοι που δεν κατάλαβαν τη σημασία της σβάστικας .Οι περισσότεροι τη μαντεύουν αργά ή γρήγορα, μετά από προσεκτική παρατήρηση. Μπορούμε λοιπόν να δεχτούμε ότι το σύμβολο αυτό ,που παρασταίνει δυο σφιχταγκαλιασμένα κορμιά ,προκαλεί ζωηρό ερεθισμό σε μύχια στρώματα του οργανισμού ,κι ο ερεθισμός αυτός δυναμώνει όσο πιο ανευχαρίστητο κι ερωτικά πεινασμένο είναι το άτομο .Όταν το σύμβολο γίνει και εικόνα πίστης και τιμής ,τότε ανταποκρίνεται και στις αμυντικές τάσεις του ηθικολόγου Εγώ και γίνεται πιο ευκολοπρόσδεκτο.
Θα ήταν όμως λάθος μεγάλο ,να βγάλουμε απ’ όλα αυτά τα δεδομένα το συμπέρασμα ,ότι θα πρέπει να μειώσουμε την επίδραση του συμβόλου ,αποκαλύπτοντας το γενετήσιο νόημά του ,πρώτον γιατί δεν θέλουμε καθόλου να μειώσουμε τη γενετήσια πράξη .Δεύτερον ,επειδή μια τέτοια απόπειρά μας θα προκαλούσε κατά κανόνα αρνητικές αντιδράσεις : το ηθικό προσωπείο θα συνεργούσε για ν’ αποκρούσει τις απόψεις μας.Ο δρόμος της γενετήσιο-οικονομικής ψυχικής υγιεινής είναι άλλος.
Wilhelm Reich “Die Massenpsychologie des Faschismus”, 1933
Βίλχελμ Ράιχ « Μαζική ψυχολογία του Φασισμού», 1974, Εκδόσεις Μπουκουμάνη
.JPG)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου